“Ik heb mij stierlijk verveeld tijdens de training, ik hoorde helemaal niets nieuws. Het was zo saai dat ik de hele middag heb zitten sms-en…” Ik moet even slikken als ik dit van een afdelingsleider hoor. Ik zal de laatste zijn die zal beweren dat je het iedereen naar de zin kunt maken. Maar… stiekem wil ik dat natuurlijk wel graag. De training die zijn collega met veel pijn en moeite had georganiseerd en gefaciliteerd – op mijn verzoek – sloeg blijkbaar bij deze afdelingsleider niet aan.
Pas later begint het bij mij te borrelen. Waarom heeft deze afdelingsleider het zover laten komen? Hij had vanuit zijn seniorrol toch in kunnen grijpen? In plaats van compleet af te haken had hij de trainer een signaal kunnen geven dat de stof niet aansluit bij zijn leerbehoefte. Of suggesties kunnen doen over enkele wijzigingen in het trainingsprogramma. Misschien had hij hiermee enkele medecursisten zelfs een dienst bewezen. Waarom heeft hij volkomen passief zitten afwachten tot de ellende voorbij was?
De startvraag werkt passiviteit in de hand
Als we eerlijk zijn: hebben we niet allemaal wel eens de neiging gehad om te denken dat er vooral iets te halen valt bij een training, in de vorm van kennis, vaardigheden of contacten? Dat vind ik weinig schokkend. Bedenk maar eens dat bij aanvang van een training vaak alleen de geijkte vraag ‘wat zijn jouw leerdoelen, wat wil je uit de training halen?” voorbij komt. Deze vraag impliceert dat het een one-way is: jij wilt jouw boodschappenmandje gevuld hebben en de trainer moet daarvoor zorgen met zijn trainingsopzet.
Er wordt nooit de vraag gesteld hoe jij ervoor denkt te gaan zorgen dat de training een succes wordt, voor jou én voor de anderen. Toch is het een interessante vraag, die prikkelt tot een coöperatieve, meedenkende houding.
Jouw gedrag bepaalt ook het gedrag van de trainingsgroep
Een mooi voorbeeld hiervan is het verhaal van een kennis, die – ondanks het feit dat zijn opdracht spoedig ten einde kwam – door zijn opdrachtgever uitgenodigd was voor een vakinhoudelijke training. Tijdens de training raakte hij aan de praat met een van de trainers. Mijn kennis had verondersteld dat het een soort afscheidskadootje was vanwege de prettige samenwerking, maar niets bleek minder waar: de trainers vertelden hem dat het een hele bewuste keuze was om hem uit te nodigen. “We hebben je NODIG! Wij hebben opgemerkt dat jij vanuit je vaak kritische, scherpe vragen stelt, vragen die anderen kunnen triggeren om op een hoger abstractieniveau over de materie na te denken. Vooral die vragen blijven stellen hoor, daar help je ons als trainers mee!”
Van ik-kom-kennis-halen-cursist naar co-trainer, het was even schakelen, maar dan wel in positieve zin. De opmerking van de trainer maakte dat mijn kennis zich medeverantwoordelijk ging voelen voor het slagen van de training en bewuster ging nadenken over zijn rol hierin. Daarnaast schakelde hij een tandje bij om de inhoud goed in zich op te nemen, hij werd immers geacht zinnige vragen te stellen.
Je bent belangrijker dan je denkt!
Een training volgen is dus niet alleen een kwestie van HALEN, maar ook BRENGEN. Onderschat de relevantie van jouw aanwezigheid niet: je hebt meer invloed op het verloop en het eindresultaat van de training dan je verwacht!
Ik ontvang graag jouw reactie op deze blog